Oordelen is soms zo’n gewoonte dat een uitspraak als oordeel wordt ervaren, terwijl dat niet zo is. Neem het volgende geval.

In een middelgroot bedrijf werk ik met twee leidinggevenden. Het zijn competente, getalenteerde vrouwen die hun afdelingen goed runnen. Mensgericht, ze stimuleren groei, zijn hard op de inhoud en zacht op de relatie. Op Annes afdeling werkt een senior/leidinggevende die een steeds terugkerend probleem ervaart, die dat niet getackeld krijgt en daar steeds gefrustreerder van wordt. Annes hulp heeft ook niet gebaat. Monique, de andere leidinggevende, kent de man wat langer en biedt Anne aan eens met hem te praten. Hij heeft een goed gesprek met Monique die hem onder andere verteld dat zij hem te vaak steun ziet zoeken bij Anne. Monique vindt dat de senior best wat daadkrachtiger kan optreden en plannen kan maken zonder Anne. Die observatie herkent de man en hij vindt het een bemoedigende gedachte wat meer proactief te handelen en eens wat risico te nemen. Hij vertelt over het gesprek met Monique aan Anne waar ik bij zit.

Als door een bij gestoken…

Dan ontsteekt Anne plotseling in woede. “Hoe haalt ze het in haar hoofd mij te bekritiseren? Wij hebben toch een goede werkrelatie, Jan? Vind je het dan niet prettig om samen nog even een plan door te lopen? Wat denkt ze wel?” brieste Anne.

Steel jij altijd cadeaus?

Jan zat er wat ongemakkelijk bij te kijken en ik moest even met mijn ogen knipperen voordat ik begreep wat hier gebeurde. Anne haalde uit de feedback voor Jan een oordeel over zichzelf! Dat is knap, dacht ik, daar moet je flink wat denkwerk voor verrichten om zo snel iets te kunnen verdraaien. Ik zag dat Anne kwaad was, en besloot een grap te maken. ”Zeg Anne, doe jij dat wel vaker, een cadeautje van iemand afpakken en dan gaan klagen dat je het een klotecadeau vindt?” Zowel Jan als Anne keken me verwonderd aan en een seconde later moesten ze lachen. “Jeetje, dat had ik helemaal niet in de gaten!” zei Anne. “Het ging natuurlijk helemaal niet over mij.” Voorts vroeg ze aan Jan of de ideeën van Monique behulpzaam waren geweest. Toen dat zo bleek te zijn, moedigde ze hem aan om dan inderdaad wat meer en vaker solo te gaan vliegen.

Dank voor de les

Anne en ik hadden daarna een verhelderend gesprek over de kracht van het oordeel en hoe en waarom een ontvanger zo’n oordeel persoonlijk kan maken. Anne, prettige open zelfonderzoeker als ze is, kwam al snel tot het inzicht dat ze soms denkt dat Monique beter met mensen om kan gaan dan zij. De werkzaamheid van Moniques feedback was daar een voor haar pijnlijk bewijs van. En zo maak je van feedback voor een ander een oordeel over jou. Ik dank Anne en Monique voor de les. Morgen: tips om uit het oordeel te blijven…